Có những giá trị không hiện hữu trong những công trình nguy nga hay ánh đèn rực rỡ phố thị, mà lặng lẽ ẩn mình dưới mái nhà tranh, nơi bàn tay chai sạn của người thợ vẫn miệt mài bên khung cửi, nồi đất hay từng bó tre, bó mây. Các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị Mới không chỉ phản ánh sự khéo léo và sáng tạo, mà còn chứa đựng ký ức, niềm tự hào và bản sắc văn hóa được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Từ sau khi sáp nhập Quảng Trị như được tiếp thêm những địa địa điểm đáng tham quan ý nghĩ hơn, mảnh đất từng chịu nhiều mất mát của lịch sử vẫn bền bỉ gìn giữ những làng nghề cổ như giữ lại hơi ấm của hồn quê xưa. Ở đây, thời gian dường như trôi chậm hơn, con người sống gần gũi, chan hòa hơn. Mỗi sản phẩm thủ công không đơn thuần là vật dụng, mà là kết tinh của tâm hồn, tình cảm và sự kiên trì của người thợ.
Hãy cùng Quảng Trị Travel điểm danh các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới mộc mạc, yên bình nhưng đong đầy tình người nơi du khách không chỉ được chiêm ngưỡng sản phẩm tinh xảo, mà còn được chạm vào những câu chuyện văn hóa sống động.
1. Quảng Trị – Nơi Lưu Giữ Hồn Cốt Các Làng Nghề Cổ Truyền
Quảng Trị không chỉ nổi tiếng với những chiến tích hào hùng mà còn là điểm hội tụ của các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, nơi mỗi sản phẩm đều mang đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử. Hiện nay, tỉnh có 11 làng nghề được Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam công nhận, tập trung vào nhiều lĩnh vực như ẩm thực, thủ công mỹ nghệ và chế biến thực phẩm. Đây không chỉ là nguồn sinh kế của người dân mà còn là di sản văn hóa quý giá, phản ánh đời sống tinh thần phong phú của miền Trung.
Đến với các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, du khách sẽ được hòa mình vào không khí lao động nhộn nhịp, chiêm ngưỡng sự tỉ mỉ của các nghệ nhân và cảm nhận hơi thở truyền thống qua từng sản phẩm thủ công. Từ rượu Kim Long thơm nồng, nước mắm Gia Đẳng đậm đà, đến nón lá Bố Liêu thanh thoát, mỗi làng nghề là một mảnh ghép văn hóa rực rỡ, góp phần làm nên niềm tự hào của Quảng Trị.
2. Điểm Danh Các Làng Nghề Truyền Thống Tại Quảng Trị Mới
2.1 Làng Nghề Nón Lá Bố Liêu
- Địa chỉ: thôn Bố Liêu, xã Triệu Hòa, tỉnh Quảng Trị (mới)
Trong số các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, Bố Liêu là cái tên nổi bật với hơn 100 năm tuổi đời, chuyên sản xuất những chiếc nón lá thủ công tinh xảo. Hiện nay, làng nghề nón lá Bố Liêu vẫn duy trì hoạt động với khoảng 80 hộ tham gia, từ người già đến trẻ em, tạo nên nguồn thu nhập ổn định cho nhiều gia đình.
Điểm đặc biệt là người dân Bố Liêu có thể tranh thủ thời gian rảnh rỗi để làm nón; chỉ cần chút tỉ mỉ cùng kỹ thuật khéo léo, họ đã tạo ra những chiếc nón lá đẹp, bền và duyên dáng. Sản phẩm của làng nghề không chỉ phục vụ nhu cầu địa phương mà còn có mặt trên khắp cả nước, với giá dao động từ 25.000đ đến 70.000đ mỗi chiếc.
2.2 Làng Nghề Quạt Giấy Phương Ngạn
- Địa chỉ: xã Triệu Bình, tỉnh Quảng Trị (mới)
Giữa các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, làng quạt giấy Phương Ngạn nổi bật như một dấu ấn văn hóa lâu đời. Nghề làm quạt giấy đã gắn bó với người dân nơi đây từ đời này qua đời khác, không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định mà còn giữ gìn nét đẹp truyền thống của vùng đồng bằng vựa lúa Quảng Trị. Vào những mùa cao điểm, Phương Ngạn trở nên nhộn nhịp với những đơn đặt hàng quạt giấy từ khắp nơi gửi về.
Quạt giấy Phương Ngạn nổi tiếng bền, đẹp và tạo nhiều gió, được làm từ những nguyên liệu quen thuộc như tre làm xương, rễ cây sim để nấu hồ dán và giấy bổi phủ bên ngoài. Dù là một nghề thủ công tưởng chừng đơn giản, nhưng để tạo ra một chiếc quạt hoàn hảo, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn công phu, tỉ mỉ và đầy cẩn trọng. Chính vì thế, sản phẩm của làng quạt giấy Phương Ngạn đã trở thành niềm tự hào của người dân, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa của các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới.
2.3 Làng Nghề Bún Cẩm Thạch
- Địa chỉ: xã Thanh An, tỉnh Quảng Trị (mới)
Giữa các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, làng bún nổi bật với những sợi bún trắng mịn, dẻo dai, được làm hoàn toàn thủ công từ gạo quê chọn lọc. Đây là nguyên liệu chính cho nhiều món ăn dân dã đậm đà của miền Trung như bún bò, bún hến những hương vị đã gắn bó với bao thế hệ.
Đến làng bún, du khách có cơ hội tận mắt chứng kiến quy trình làm bún tỉ mỉ: từ ngâm gạo, xay bột, lọc nước đến ép bún bằng khuôn thủ công. Mùi thơm của bột gạo mới, tiếng lách cách của chiếc máy ép bún cũ kỹ… tất cả gợi nhớ về bữa cơm quê xưa, nơi mỗi sợi bún không chỉ là món ăn mà còn chứa đựng tình cảm, sự gắn bó với hạt gạo và công sức của người nông dân.
Một tô bún ở đây đôi khi chẳng cần cao lương mỹ vị, chỉ cần thêm chút mắm ruốc và rau thơm vườn nhà cũng đủ làm ấm lòng người xa quê, khiến làng bún trở thành điểm nhấn khó quên trong hành trình khám phá các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới.
2.4 Làng Nghề Vôi & Giấy Phổ Lại
- Địa chỉ: xã Cam Đường, tỉnh Quảng Trị (mới)
Làng Phổ Lại (xã Cam An, huyện Cam Lộ) cũng thuộc trong số các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, l nổi bật với lịch sử hình thành từ giữa thế kỷ XVI, do họ Nguyễn từ vùng Hải Dương khai khẩn. Nhờ vị trí thuận lợi nằm giữa chợ Phiên và chợ Sòng hai trung tâm thương mại sầm uất xưa cùng hệ thống đường thủy, đường bộ kết nối Đông – Tây, Nam – Bắc, Phổ Lại sớm trở thành điểm sản xuất và giao thương nhộn nhịp.
Từ lâu, làng Phổ Lại nổi tiếng với hai nghề thủ công là làm giấy và tôi vôi. Dù nghề làm giấy đã mai một sau năm 1975, còn nghề tôi vôi chỉ duy trì quy mô nhỏ, nhưng dấu ấn làng nghề vẫn được người dân nhớ đến, đặc biệt qua tên gọi “Cầu Phường Giấy” minh chứng cho một thời nghề giấy hưng thịnh.
2.5 Làng Nghề Nước Mắm Cảnh Dương
- Địa chỉ: Xã Quảng Trạch, tỉnh Quảng Trị (mới)
Làng nghề nước mắm Cảnh Dương (xã Quảng Trạch) là điểm đến nổi bật không thể thiếu trong danh sách các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, nơi sản xuất những giọt nước mắm đậm đà từ cá cơm tươi theo phương pháp ủ chượp cổ truyền. Mùi thơm đặc trưng, vị mặn mà quyện hương biển cả đã trở thành hương vị quen thuộc trong bữa cơm Việt, đặc biệt khi rưới lên chén cơm nóng hay chan vào bát canh chua quê nhà.
Đến Cảnh Dương, du khách sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng hàng chum mắm xếp ngay ngắn phơi nắng, lắng nghe người dân chia sẻ bí quyết ủ chượp truyền từ đời này sang đời khác, và nếm thử thứ nước mắm chứa đựng hồn cốt của vùng biển Quảng Trị.
2.6 Làng Nghề Chiếu Cói An Xá
- Địa chỉ: xã Lệ Thủy, tỉnh Quảng Trị (mới)
Nghề dệt chiếu cói An Xá (xã Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình) được người dân làm hoàn toàn thủ công và gìn giữ qua nhiều thế hệ. Trải qua bao thăng trầm, nghề chiếu cói nơi đây vẫn được duy trì và phát triển, trở thành một nét văn hóa đặc sắc của vùng đất miền Trung.
Nếu đã từng biết đến làng hoa Lý Trạch lãng mạn và rực rỡ, thì làng nghề dệt chiếu cói An Xá sẽ mang đến cho bạn một trải nghiệm khác nơi lưu giữ tinh hoa của một nghề truyền thống lâu đời. Trong hành trình khám phá các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới và khu vực lân cận, An Xá là điểm dừng chân thú vị để du khách tìm hiểu về văn hóa lao động và sự khéo léo của người dân Quảng Bình.
2.7 Làng Nghề Bánh Tráng Tân An
- Địa chỉ: xã Quảng Châu, tỉnh Quảng Trị (mới)
Ngoài làng nón Hạ nổi tiếng với nghề làm nón gần trăm năm tuổi, vùng đất này còn có làng Tân An gây ấn tượng với lịch sử hàng trăm năm làm nghề bánh tráng. Bánh tráng Tân An giòn tan, thơm mùi vừng và gạo, thấm đượm hương vị nắng gió miền Trung. Khi du lịch Quảng Trị (mới), đừng quên mua bánh tráng Tân An làm quà món quà tuy mộc mạc nhưng chứa đựng tình yêu, niềm tự hào quê hương.
Trước đây, bên cạnh nghề bánh tráng, người dân Tân An còn làm bánh chưng, bánh ướt và bún. Qua thời gian, chỉ còn nghề làm bánh tráng được gìn giữ và phát triển, đặc biệt với sản phẩm bánh tráng mè xát độc đáo. Không ai biết chính xác nghề này có từ khi nào, chỉ biết rằng nó đã gắn bó với làng suốt hàng trăm năm. Trong hành trình khám phá các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới và vùng lân cận, Tân An là một điểm dừng chân thú vị cho du khách muốn tìm hiểu tinh hoa ẩm thực và văn hóa làng quê miền Trung.
Kết luận
Rời xa các làng nghề truyền thống tại Quảng Trị mới, lòng ta vẫn vương chút hương trầm, chút mùi mắm nồng hay tiếng lách cách quen thuộc của khung dệt. Những điều tưởng chừng cũ kỹ lại chính là thứ níu chân du khách, khiến họ nhớ mãi không quên. Các làng nghề truyền thống nơi đây không chỉ lưu giữ kỹ thuật thủ công cha truyền con nối, mà còn bảo tồn một phần hồn đất, hồn người giữa guồng quay đổi thay của thời đại. Hãy cùng Quảng Trị Travel tiếp tục hành trình khám phá, để cảm nhận sâu hơn vẻ đẹp bình dị nhưng đầy tự hào của vùng đất này.
Xem thêm:
